Hakiki özgürlüğün dış dünyayla hiçbir alakası yoktur.
Hakiki özgürlük politik, ekonomik değildir; manevidir. Politik özgürlük her an senden alınabilir; ekonomik özgürlük sabah güneşindeki bir çiy tanesi gibi kaybolabilir. Onlar senin elinde değildir. Ve senin ellerinde olmayan bir şeye hakiki özgürlük denemez.
Hakiki özgürlük her zaman manevidir. Onun senin en derinindeki zincire vurulamayan, kelepçelenemeyen ya da hapse atılamayan varlığınla bir ilişkisi vardır.
Evet, bedenin tüm bunlardan acı çekebilir ama özünde ruhun özgürdür. Onu talep etmek zorunda değilsin ve onun için mücadele etmek zorunda değilsin. O tam şu an zaten mevcuttur. Şayet içe doğru dönersen tüm zincirler, tüm hapishaneler, her çeşidinden esaret – ki pek çoğu mevcuttur – kaybolur. Özgürlük tektir; esaret pek çoktur: tıpkı hakikatin tek, yalanların da binlerce olabileceği gibi.
Özgürlüğün özündeki yapısında tam olarak geçmişten özgür olman, gelecekten özgür olman vardır. Seni geçmişe bağlayan, seni sürekli geriye doğru sürükleyen hatıralar yok; bu varoluşa karşı olmaktır, hiçbir şey geriye doğru gitmez. Ve senin özgürlüğün hayallerinden geliyor; arzular, özlemler seni geleceğe doğru sürüklüyor.
Ne geçmiş mevcuttur ne de gelecek mevcuttur. Ellerinde tuttuğun tek şey şimdidir. Ve şimdide yaşayan, geçmişin ve geleceğin ağırlığından kurtulmuş kişi özgürlüğün tadını bilir. Zincirler –anıların zincirleri, arzuların zincirleri – yoktur. Bunlar senin ruhunu bağlayan gerçek zincirlerdir ve asla sana ait olan anı yaşamana izin vermezler.
Bana sorulacak olursa, meditasyon halindeki bir zihin olmadan kişinin hiçbir şekilde özgür olamayacağını görüyorum.
Özgürlük senin bireysel işindir. O bütünüyle özneldir. Şayet geçmişin tüm pisliğini ve geleceğin tüm arzularını ve hırslarını fırlatıp atarsan, tam şu an özgürsün; tıpkı kanatlanmış kuşlar gibi, tüm gökyüzü senindir. Belki de gökyüzü dahi sınır değildir.
